تابلو فرش ماشینی – تابلوفرش ماشینی را بهتر بشناسیم!

در این مقاله قصد داریم که به زبان ساده و مفصل در مورد تابلو فرش ماشینی صحبت کنیم و به طور کلی مراحل تولید آن، از ابتدا تا انتها که به دست مشتری مصرف کننده می‌رسد را توضیح بدهیم؛ با ما همراه باشید!

چگونه تابلو فرش ماشینی جای تابلوفرش دستباف را گرفت؟

از زمان‌های دور تا اوایل دهه‌ی پنجاه هجری خورشیدی، تابلوفرش‌ها فقط به صورت دستباف تولید می‌شدند تا اینکه سر و کله‌ی دستگاه‌های بافندگی اتوماتیک پیدا شد؛ در ابتدا با این ماشین آلات صنعتی، پارچه و مخمل و منسوجاتی از این دست بافته می‌شد که کم کم از تار و پود پارچه به تار و پود فرش هم کشیده شد.

می‌توان گفت که تابلو فرش ماشینی در همین یکی دو دهه‌ی اخیر به دلیل عرض دستگاه‌های کامپیوتری رشد چشمگیری هم داشته است؛ اما دلیل اینکه این نوع تابلوفرش‌ها جای تابلوفرش دستباف را گرفتند، پر واضح است که قیمت بسیار ارزانتر و همچنین بافت سریع چند دقیقه‌ای آن‌ها می‌باشد.

مراحل بافت تابلوفرش ماشینی از ابتدا تا انتها

به منظور بافت تابلو فرش‌های ماشینی، 3 مرحله‌ی کلی وجود دارد:

1) طراحی نقشه‌ی تابلو فرش ماشینی

پیش از هر کاری، باید یک نقشه‌ی کامل و بدون نقص توسط طراح آماده شود؛ برای این منظور هم می‌توان طرحی که روی کاغذ از قبل پیاده شده را به نقشه تبدیل کرد (این مورد بیشتر برای نقشه‌های فرش خانگی کاربرد دارد) و هم می‌توان یک تصویر که توسط دوربین‌های دیجیتال گرفته شده را به نقشه‌ی آماده‌ی بافت تبدیل کرد (این مورد بیشتر برای نقشه‌های تابلوفرش به کار می‌رود).

معمولا هر شرکت تولید کننده‌ی فرش و تابلو فرش ماشینی یک طراح مخصوص به خود را دارا می‌باشد که با اشراف کامل به پالت رنگبندی و همچنین تعداد شانه و تراکم دستگاه آن شرکت بتواند نقشه‌ی مناسبی را آماده کند.

2) بافت تابلوفرش توسط دستگاه

پس از آماده شدن نقشه‌ی نهایی فرش تابلو، از طریق رایانه‌ی مخصوص ماشین بافت، وارد دستگاه شده و بافت به صورت کاملا اتوماتیک صورت می‌پذیرد.

سوال: وقتی دستگاه به صورت اتوماتیک بافت تابلو فرش ماشینی را انجام می‌دهد، پس وظیفه‌ی بافنده چیست؟

پاسخ: در واقع وقتی که بافت ماشینی آغاز می‌شود، ممکن است در حین کار اشکالاتی نظیر پارگی نخ چله، دو رنگی، تیغ خوردگی، کچلی در فرش و خیلی موارد دیگر به وجود بیاید که بافنده‌ی با تجربه باید با توقف دستگاه و یا در برخی موارد بدون توقف دستگاه، مشکلات را بر طرف کرده تا ادامه‌ی بافت صورت گیرد.

3) تکمیل و آهار

بعد از اینکه بافت به پایان رسید، نوبت به رفوگر می‌رسد تا اشکالاتی که در حین بافت دیده نشده و یا قابل اصلاح نبوده را رفع کند.

پس از رفع مشکلات به قسمت دیگری به نام تکمیل و آهار فرستاده می‌شود تا عملیات پرداخت تابلو فرش ماشینی انجام گیرد؛ عملیات این قسمت بیشتر شامل برس زنی، تراش و پرزسوزی می‌باشد تا سطح تابلوفرش کاملا صاف و یکدست شده و رخ مناسبی پیدا کند و در نهایت ریشه و زیگزاگ فرش صورت می‌گیرد.

طرح‌های تابلو فرش ماشینی شامل چه موضوعاتی می‌باشد؟

ما به طور کلی تابلوفرش‌های ماشینی را به دو گروه اساسی تقسیم می‌کنیم؛ همانطور که پیشتر هم گفتیم وقتی یک نقشه وارد دستگاه می‌شود، 2 عدد فرش تابلو به قرینه‌ی هم بافته خواهد شد که در نتیجه اگر طرح ما شامل هر گونه متن و نوشته‌ای باشد (این نوع طرح‌ها بیشتر شامل آیات قرآنی می‌شود)، فقط یک تابلو فرش ماشینی سالم خواهیم داشت و دیگری با توجه به نوشته‌ی برعکس آن قابل استفاده نخواهد بود.

سوال: آیا نمی‌شود فقط یک عدد تابلوفرش از روی نقشه بافته شود تا دیگر برای طرح‌های نوشته‌دار، فرش به هدر نرود؟

پاسخ: خیر، طراحی و نحوه‌ی کار بیشتر دستگاه‌های امروزی به گونه‌ایست که یک نقشه را به صورت جفتی می‌بافند و قابل تغییر نمی‌باشند.

سوال: آیا تابلو فرشی که با نوشته‌ی بر عکس بافته شده است، قابلیت اصلاح دارد؟

پاسخ: بله، با دستگاه‌های ساده این نوع از فرش تابلوها قابل اصلاح هستند که پس از اصلاح شدن با قیمت کمتری نسبت به تابلو فرش ماشینی اصلی به فروش می‌رسد.

حال به سراغ 2 گروه اصلی تابلوفرش ماشینی بر می‌گردیم:

1) تابلوفرش‌های آیه‌ی قرآنی (که دارای متن هستند)

این تابلوها در بردارنده‌ی آیات قرآنی نظیر بسم الله الرحمن الرحیم، وان یکادالذین کفروا، آیت الکرسی و … می‌باشد و همچنین می‌تواند در بردارنده‌ی سوره و یا سوره‌های قرآنی همانند چهار قل باشد.

2) تابلو فرش‌های تصویری و منظره (که دارای متن نیستند)

این نوع از تابلوهای تصویری دارای موضوعات متنوعی هستند که در ادامه به بررسی دقیق‌تر هر موضوع می‌پردازیم:

1) تابلو فرش ماشینی با طرح منظره

تابلوفرش‌های با نقش مایه‌ی منظره، بسیار گسترده می‌باشند، به طور مثال در زیر یک فرش تابلو از طبیعت بکر شامل یک کلبه را می‌توانید مشاهده کنید که توسط کوه و رود و درختان احاطه گردیده است و در طرحی دیگر مرغابی‌هایی را می‌بینید که در یک برکه‌ی زیبا در میان انبوهی از گل‌ها و علفزارها احاطه گردیده‌اند:

2) تصاویر حیوانات

تصاویر حیوانات در تابلوفرش ماشینی نیز هواداران خاص خود را دارد. این تصاویر هم شامل حیوانات اهلی می‌باشد و هم حیوانات وحشی؛ به طور مثال در یکی از فرش تابلوهای زیر می‌توانید طرح شیر را ببینید و در دیگری نیز طرح چند اسب در حال دویدن قابل مشاهده می‌باشد:

3) تابلوفرش طرح گل

تابلو فرش ماشینی طرح گل که جزو طرح‌های محبوب در تابلوفرش‌ها به حساب می‌آید در بردارنده‌ی گل‌های زینتی در یک گلدان می‌باشد که در برخی موارد ممکن است پرنده یا پرندگانی نظیر بلبل و قناری و … هم در بین شاخه و برگ‌های آن دیده شود، 2 نمونه‌ی آن در زیر قرار گرفته است:

4) طرح‌های فرانسوی

تابلو فرش‌های فرانسوی علاقمندان خاص خود را دارد و بیشتر برای صادرات به کشورهای اروپایی تولید می‌شوند. طرح‌های این نوع از تابلوها بیشتر شامل طرح‌های عاشقانه و مجالس بزم و دورهمی اروپاییان قدیم است که از جمله نقشه‌های معروف آن می‌توان به شاعر جوان و پاسورباز اشاره کرد؛ نمونه‌ای از طرح فرانسوی را در زیر می‌بینید:

5) نقاشی‌های مینیاتوری

تابلوفرش ماشینی مینیاتوری در بردارنده‌ی آثار معروف و خاص هنرمندانی نظیر استاد فرشچیان است که در قاب تابلو فرش نمایی بسیار دیدنی و مجذوب کننده دارد؛ این طرح‌های شلوغ و خوشرنگ، بیشتر با نقش مایه‌ی فرشته و شیطان می‌باشند که همواره در تقابل یکدیگر هستند:

6) تابلوفرش حضرت مسیح

تابلو فرش ماشینی حضرت مسیح و حضرت مریم، تولد حضرت مسیح و یا حضور مسیح در جمع پیروانش را نشان می‌دهد که نزدیک کریسمس فروش بالایی دارد؛ نمونه‌هایی از این فرش تابلو را در زیر می‌توانید ملاحظه کنید:

7) طرح‌های ترکیبی

تابلوفرش‌های ترکیبی بیشتر شامل ترکیب موضوعات مطرح شده در بالا و همچنین انواع طرح‌های مجسمه است که در بردارنده‌ی نمادها و تندیس‌های معروف در ایران و جهان می‌باشد و از جمله‌ی این موارد می‌توان به نماد فروهر و کوروش کبیر اشاره کرد:

8) تابلو فرش چهره

این موضوع از فرش تابلو را می‌توان به 2 دسته تقسیم نمود؛ مورد اول در واقع تصویر مشاهیر و شخصیت‌های معروف و تاثیرگذار در ایران و سایر نقاط جهان است مانند رهبران و روسای جمهور کشورها.

مورد دوم نیز همان تبدیل عکس سفارشی به تابلو فرش می‌باشد که شامل موارد زیر می‌شود:

• تبدیل عکس‌های شخصی و خانوادگی به فرش
• تبدیل کردن عکس‌های مدیران و یا کارمندان بازنشسته به تابلوفرش جهت قدردانی در مراسم
• تبدیل تصاویر سفارشی که با دوربین موبایل یا دوربین‌های دیجیتال گرفته شده
• ….

اصطلاح شانه و تراکم در تابلوفرش ماشینی به چه معناست؟

اصطلاح شانه و تراکم در واقع همان گره‌های موجود در طول و عرض تابلو فرش ماشینی است که از پشت فرش به خوبی قابل مشاهده می‌باشد؛ گره‌های در عرض تابلوفرش را شانه و گره‌های در طول آن را نیز تراکم می‌گویند.

هر چقدر که شانه و تراکم در فرش تابلو بالاتر برود، تابلو فرش بافته شده تو پر، ظریف و رخ زیباتری خواهد داشت؛ این نکته را هم در نظر داشته باشید که فرش با شانه و تراکم پایین دارای ضخامت بیشتر و فرش با شانه و تراکم بالا دارای ضخامت کمتری خواهد بود.

در جدول زیر انواع مختلف شانه و تراکم‌های استاندارد فرش که به وسیله‌ی ماشین آلات بافندگی نظیر شونهر آلمان و HCP بلژیک بافته می‌شود را برای شما جمع آوری کرده‌ایم:

سوال: چگونه می‌توانیم تعداد شانه و تراکم را در فرش تابلو تشخیص بدهیم؟

پاسخ: برای اینکه شما بتوانید تعداد شانه و تراکم را بشمارید به یک متر یا یک خط کش نیاز دارید؛ فرض کنید که می‌خواهید فرش 1000 شانه با تراکم 3000 را تشخیص دهید، برای این کار می‌توانید تابلوفرش ماشینی را به پشت برگردانید و 1 سانتی‌متر از عرض آن را انتخاب کنید که در این حالت باید حداقل 10 گره و در 1 سانتی‌متر از طول آن نیز حداقل 30 گره وجود داشته باشد؛

البته در نظر داشته باشید که شمارش تعداد پود کار بسیار دشواری هست و بر اساس جدول بالا اگر شما فقط تعداد شانه را بشمارید، میزان پود نیز برای شما مشخص خواهد شد.

تابلو فرش ماشینی چاپی چیست؟

تولید تابلوفرش چاپی در همین چند سال اخیر رایج شده است. تولید این نوع از فرش‌ها به این گونه است که ابتدا فرش ماشینی به صورت تک رنگ سفید بافته می‌شود و سپس با استفاده از دستگاه‌های مخصوص، چاپ تصویر بر روی فرش صورت می‌گیرد؛ این تابلو فرش‌ها بر اساس نوع دستگاه چاپ به دو دسته تقسیم می‌شوند:

1. چاپ سطحی روی تابلو فرش ماشینی: در این حالت با دستگاه‌های پرسی و حرارتی سابلیمیشن فقط یک چاپ بر روی لایه‌ی سطحی فرش صورت می‌گیرد.
2. چاپ عمقی بر روی تابلوفرش ماشینی: در این مورد چاپ با دستگاه‌های بسیار مدرن کلاریس به گونه‌ای صورت می‌گیرد که عمق فرش را نیز در برمی‌گیرد.

تابلوفرش‌های ماشینی در چه ابعادی بافته می‌شوند؟

به طور کلی تابلو فرش را می‌توان در هر سایزی تولید کرد به خصوص تابلوفرش‌های چاپی که از محدودیت کمتری برخوردار هستند؛ اما به هر حال فرش تابلوها هم اندازه‌های استانداردی دارند که 5 مورد اصلی آن را در زیر می‌توانید ببینید (اندازه‌ها به سانتی‌متر هستند):

1. 35 در 50
2. 50 در 70
3. 50 در 100
4. 70 در 100
5. 100 در 150

سوال: چرا تابلو فرش ماشینی با عرض 50 سانتی‌متر یا 0/5 متر بیشتر رایج است؟

پاسخ: همانطور که می‌دانید تابلوفرش نیز با همان ماشین آلات بافندگی فرش که دارای عرض 3 متر هستند، بافته می‌شود؛ زمانی که یک فرش 9 متری با عرض 2/5 متر در حال بافت است، در واقع 0/5 متر از عرض دستگاه خالی می‌ماند که معمولا برای استفاده از این فضای خالی یا فرش کناره و یا فرش تابلو بافته می‌شود.

مرکز خرید تابلو فرش ماشینی کجاست؟

کاشان در فاصله‌ی حدود 200 کیلومتری از تهران و واقع شده در استان اصفهان، بزرگترین تولید کننده‌ی تابلوفرش و فرش ماشینی نه تنها در ایران که در جهان نیز محسوب می‌شود. در واقع کاشان با بیش از 1000 کارخانه‌ی تولیدی به عنوان پایتخت فرش در ایران می‌باشد.

سایت piccarpet از کاشان و با دسترسی به کارخانه‌های متعدد تولید تابلو فرش و همچنین انعقاد قرارداد با بزرگترین شرکت‌ها، به صورت تخصصی دارای بروزترین و متنوع‌ترین تابلوفرش‌ها می‌باشد که در قسمت فروشگاه سایت می‌توانید جدیدترین و زیباترین طرح‌ها را از هر کجای ایران انتخاب و به صورت اینترنتی خرید کنید که به صورت رایگان تا درب منزل، برای شما ارسال می‌گردد.